Hỏi: Thông qua mạng xã hội, chúng tôi được biết là Luật Đất đai mới có hiệu lực thì người dân có đất vườn đã sử dụng nhiều năm sẽ được làm nhà ở. Xin hỏi có quy định này không, và cụ thể thế nào?
Nguyễn Minh (Cam Lâm)
Trả lời: Một trong những nguyên tắc sử dụng đất được Luật Đất đai quy định là việc sử dụng đất phải đúng mục đích. Mục đích sử dụng đất theo loại đất đã được xác định. Việc xác định loại đất dựa trên các căn cứ được Luật quy định như sau:
a) Trường hợp đã có giấy chứng nhận, là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
b) Trường hợp chưa được cấp giấy chứng nhận, là các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất (quy định tại Điều 137 của Luật Đất đai), thuộc trường hợp, người có được giấy tờ này thì sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư đang sử dụng đất.
c) Trường hợp chưa được cấp giấy chứng nhận mà có quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Với các quy định được dẫn ra trên đây cho thấy để được làm nhà ở thì đất vườn (đất nông nghiệp) phải được chuyển mục đích sử dụng sang đất ở. Đây thuộc trường hợp phải được sự cho phép của cơ quan quản lý nhà nước.
Quy định của Luật Đất đai năm 2024 (Luật có hiệu lực từ ngày 1-8-2024) về việc chuyển mục đích sử dụng đất đối với các trường hợp phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép bao gồm:
a) Chuyển đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang loại đất khác trong nhóm đất nông nghiệp;
b) Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;
c) Chuyển các loại đất khác sang đất chăn nuôi tập trung khi thực hiện dự án chăn nuôi tập trung quy mô lớn;
d) Chuyển đất phi nông nghiệp được nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang loại đất phi nông nghiệp khác được nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất;
đ) Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;
e) Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh sang đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp;
g) Chuyển đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ.
Khi chuyển mục đích sử dụng đất cho các trường hợp nêu trên thì người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; chế độ sử dụng đất, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất được áp dụng theo loại đất sau khi được chuyển mục đích sử dụng.
Với việc chuyển mục đích sử dụng đất không thuộc các trường hợp nêu trên đây thì không phải xin phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Trường hợp sử dụng đất có nguồn gốc là đất ở hoặc đất phi nông nghiệp có thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài phù hợp quy định của pháp luật đã chuyển sang sử dụng vào mục đích khác mà nay có nhu cầu chuyển lại thành đất ở và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất thì không phải nộp tiền sử dụng đất.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG
Xem bài viết gốc tại đây